انواع روش های تصمیم گیری

• تصمیم گیری فردی:

در این نوع تصمیم گیری فرد به تنهایی تمام تصمیمات مسئولیت ها را برعهده می گیرد. از ویژگی های این تصمیم گیری می توان به سرعت بالا در تصمیم گیری اشاره کرد زیرا دیگر احتیاج به تشکیل جلسه و جمع آوری اعضای جلسه نیست و همچنین در زمان و هزینه فرد صرفه جویی می شود.

• تصمیم گیری گروهی:

تصمیم گروهی نوعی فرآیند مشارکتی است. در این روش چندین نفر در خصوص یک مساله همفکری می نمایند. بررسی و ارزیابی مسائل و موقعیت های جایگزین آنها به صورت چند نفر انجام می گیرد. افراد حاضر در جلسه تصمیم گیری با توجه به هدف خاص گرد هم می آیند. مشارکت بیشتر افراد در روند تصمیم گیری کیفیت تصمیم و نتایج حاصل را بهبود می بخشد که البته گاهی افراد باهم اختلاف نظر دارند. یکی از نکته های مثبت تصمیمات گروهی، افزایش تعداد راه حل های پیشنهادی است. نتیجه این امر انتخاب با دید بازتر و بهبود اثرگذاری تصمیم است. از عوامل تاثیرگذار بر روی کیفیت تصمیم، انتخاب درست افراد تصمیم گیرنده است. انتخاب افراد ماهر با دانش و دیدگاه متنوع بر روی کیفیت تصمیمات اثر مثبت می گذارد.

• تصمیم گیری برنامه ریزی شده:

در این نوع تصمیم گیری همه چیز برطبق روال خاص و طبق قوانین سازمانی انجام می شود. در این نوع تصمیم در حین انجام کار برای حل مشکلات راه حل هایی انتخاب می شود. این گونه تصمیمات تنها یک بار و برای همیشه گرفته می شوند. در صورت مواجه دوباره با چالش از تصمیمات قبلی استفاده می کنند. به عبارتی این گونه تصمیمات خاصیت تکرار مجدد دارند. این موضوع منجر به عدم منحصر به فردی این گونه تصمیمات می شود. از روش تصمیم گیری برنامه ریزی شده علاوه بر شرایط ساده، جهت حل مسائل پیچیده نیز استفاده می گردد.    مانند: درخواست مرخصی کارمندان، سیاست تشویق و افزایش حقوق کارمندان.

• تصمیم گیری برنامه ریزی نشده:

این گونه تصمیمات توسط سطوح بالای سازمان گرفته می شوند. تصمیمات برنامه ریزی نشده تحت شرایط محیطی گرفته می شوند و به نتیجه  و عواقب آن اطمینانی نیست. تصمیمات برنامه ریزی نشده استثنایی و غیر قابل تکرارهستند.مانند: قیمت محصول، هزینه تبلیغات.

• تصمیم گیری سازمانی:

این نوع تصمیمات تصمیمات طولانی مدت هستند که بر آینده کسب وکار و رفتارهای سازمانی تاثیرات بسیاری دارند و مدیران تمام تلاششان را جهت پیشبرد اهداف کسب و کار انجام می دهند. این تصمیمات به گونه ای گرفته می شنود که قابل انتقال به دیگران و قابل اجرا در سازمان است.

• تصمیم گیری استراتژیک:

تصمیمات استراتژیک به تصمیماتی گفته می شودکه به کل منابع و افراد شاغل در سازمان و روابط بین آنها مربوط می شوند. این تصمیمات جزو اهداف بلند مدت شرکت هاست که در بر کسب و کار تاثیرات بسیار موثری دارد و تاثیرپذیری این تصمیمات طولانی مدت است. ریسک پذیری این نوع تصمیم گیری بسیار بالاست. توجه داشته باشید که اگر در این نوع تصمیم گیری انتخاب های اشتباه داشته باشید حتما پروژه با شکست مواجه خواهد شد.

اکنون تجارت من کجاست؟ به کجا میخواهم برسم؟ چگونه میخواهم به آنجا برسم؟ پاسخگویی به این سوالات برای اخذ یک تصمیم درست بسیار مفید خواهد بود.

• تصمیم گیری تاکتیکی:

تصمیم های تاکتیکی در سطح های پایین مدیریتی گرفته و تاثیر این شیوه تصمیم گیری میان مدت است. همچنین اگر تصمیمات گرفته شده موفقیت آمیز نبود تاثیرش بر کسب وکار محدود است. این شیوه تصمیم گیری در خصوص تاکتیک های مورد نیاز برای انجام کار است. تصمیمات تاکتیکی، برنامه های لازم جهت اجرای دقیق تصمیمات استراتژیک کسب و کارها است. این روش در مقایسه با تصمیمات استراتژیک دقیق تر و منطقی تر می باشد. این شیوه تصمیم گیری قابلیت تغییر نسبتاً سریعی دارند. به این روش از تصمیم گیری ابتکار عمل نیز گفته می شود.

چند نمونه از تصمیمات تاکتیک عبارتند از: اندازه و ساختار نیروی کار، استراتژی فروش، خریدهای بزرگ با بودجه های تصویب شده.

• تصمیم گیری عملیاتی:

گرفتن این گونه  تصمیمات برعهده سطوح پایین مدیریتی است. این تصمیمات بسیار سریع گرفته می شوند و اهداف این تصمیمات کوتاه مدت هستند. تصمیمات عملیاتی شامل تصمیمات شغلی روزانه می باشد که در طی روزها تصمیمات متعددی در سازمان ها گرفته می شوند. به طور کلی فرآیند تولید را مورد هدف قرار می دهند. بیشتر روی رشد کسب و کار متمرکز می شوند. رشد کسب و کارها عامل افزایش تعداد تصمیمات عملیاتی در سازمان ها است.

نمونه هایی از تصمیمات عملیاتی سازمان ها: قیمت گذاری محصول، تخفیف ها، مدیریت مشتری، تبلیغات.

• تصمیم گیری منطقی:

زمانی این گونه تصمیم گیری می کنیم که می خواهیم بهترین راه را انتخاب کنیم. انواع راه حل ها را پیدا می کنیم دسته بندی می کنیم  و سپس  بهترین گزینه را انتخاب می کنیم  . غالبا مزایا و معایب هر یک از گزینه‌ها نیز فهرست می‌شوند و به ترتیب اهمیت نمره‌دهی می‌شوند. تصمیم گیری منطقی به این مورد اشاره دارد که برای انتخاب بهترین و مناسب‌ترین گزینه، استدلال و تفکر قابل توجهی صورت می ‌گیرد.

• تصمیم گیری شهودی:

روند شهودی به معنی  ندای درونی است. شما تصمیمات را بر اساس درک و برداشت خودتان می گیرید. روند استدلالی یعنی از شواهد و جمع بندی اطلاعات و آمار موجود در زمینه مورد نظر استفاده شود. این روش روش قابل قبولی برای تصمیم گیری است، اما بیشتر برای تصمیمات ساده یا سریع مناسب‌‌تر است.

• تصمیم گیری شخصی:

تصمیم شخصی تصمیمی است که فرد به‌عنوان عضوی از سازمان در رابطه با مسائل خود می‌گیرد.

مانند درخواست مرخصی، نوع پوشش، استعفا، قبول یا رد کردن ترفیع.

درپایان

در این مقاله با انواع تصمیم گیری آشنا شدید اگر می خواهید در مورد  تصمیم گیری اطلاعات بیشتری کسب کنید به شما پیشنهاد می کنیم به مقاله مهارت تصمیم گیری، مراحل و روش های آن سر بزنید.