مهارت تصمیم گیری، مراحل و روش های آن

تصمیم گیری

تصمیم گیری به عنوان یکی از مهارت های مدیریتی شناخته شده است که با مقایسه انواع راه حل ها می توان میزان موفقیت در هر تصمیم را سنجید و می توان گفت تصمیم گیری کار آسانی نیست. مدیریت و تصمیم گیری دو اصل جدا ناپذیراند پس هر مدیری باید برای هدف ها، طرح ها، انتخاب ها، ارزیابی های هر سازمانی تصمیم گیری کند. در تصمیم گیری همیشه چندین گزینه وجود دارد که هرکدام نتیجه های مختص به خود را دارند و فرد تصمیم گیرنده باید تشخیص دهد که چه زمانی برای انتخاب کدام گزینه مناسب است. یکی از نکات مهم در تصمیم گیری پذیرش مسئولیت انتخاب ها و تصمیمات است که هر فرد در مواقع تصمیم گیری ذهنش درگیر می شود. هر چه مهارت تصمیم گیری در وجود شما بیشتر باشد، هوش مدیریتی بالاتری دارید و همچنین برندسازی بهتری صورت می گیرد و بر درآمد سازمان هم تاثیرات مثبتی می گذارد که نتیجه آن موفقیت بیشتر در کسب وکارتان است. تصمیم گیری ها چند مدل هستند تصمیم گیری هایی که گزینه های آن ببین خوب و بد، خوب و خوب تر و بد و بدتر است. پس با توجه به مزایای هر گزینه هرچه انتخاب بهتری داشته باشیم هم در وقت صرفه جویی می کنیم و هم سریع تر به هدف می رسیم. در هر سازمانی مدیر باید نظرات و ایده های کارمندان خود را بشنود و از آنها استفاده کند. با این روش هم کارمندان با انگیزه تر می شوند و هم راهکارهای جدید برای اهداف پیدا می شود.

مراحل تصمیم گیری:

1. 1. شناسایی مسئله ها

      مسئله را به خوبی بررسی و شناسایی کنید و تمام نکات مثبت و منفی مسئله را شناسایی کنید. تا زمانی که به خوبی مسئله را شناسایی نکنید مشکلات را به خوبی پیدا و درک نمی کنید. توجه داشته باشید که همفکری و نظرسنجی با کارمندان و همکاران را فراموش نکنید.

   2. جمع آوری اطلاعات

      اکنون که مسئله را شناسایی کردید و آن را با سایر افراد گروه به اشتراک گذاشتید، زمان آن رسیده که اطلاعات کاملی در مورد آن مسئله پیدا کنید. از سایر اعضای گروه هم بخواهید که این کار را به درستی انجام دهند. دقت داشته باشید که برای این مرحله زمان بگذارید و گردآوری اطلاعات را به خوبی انجام دهید.

   3.  شناسایی راهکارها

      پس از جمع آوری اطلاعات و شناسایی مسئله مرحله بعد راه حل یابی است. تمام راهکارهای موجود را شناسایی کنید و بازهم مشورت و همفکری با بقیه را فراموش نکنید.

   4.  سنجیدن راهکارها

      معایب و مزایا راهکارهای انتخابی و مورد نظر را پیدا و بررسی کنید. به راهکارهای رقیبان خود توجه کنید و از تجربه های خوب آنها استفاده و از تجربه های بد آنها درس بگیرید. همچنین می توانید از متخصصین و مشاوران کمک بگیرید.

   5.  دست به کار شوید

      در این مرحله تصمیمی نهایی که گرفته شده را باید عملی کنید. اما قبل از آن باید برای کارهای خود برنامه ریزی لازم را داشته باشید تا طبق برنامه پیش بروید. هر شخص با مسئولیت خود آشنایی داشته باشد و طبق زمان بندی پیش بروید.

   6. بررسی تصمیمات و نتیجه آنها 

برخی از سازمان‌ها تصور می‌کنند که وقتی تصمیم را گرفتند و آن را اجرا کردند، کار تمام است ولی باید بدانید که پس از اجرای تصمیم باید نتایج و پیامدهای آن را ارزیابی کنید. باید ببینید که این تصمیم چه عواقبی برای سازمان داشته است. آیا با اجرای تصمیم، مسئله یا مشکل مورد نظر برطرف شده یا اینکه هنوز سازمان با آن دست و پنجه نرم می‌کند. اگر احساس می‌کنید که این تصمیم مناسب نیست، باید نحوه اجرای آن را تغییر دهید یا اینکه کلاً از خیر این تصمیم بگذرید و راهکار دیگری را در پیش بگیرید.

روش های تصمیم گیری صحیح

1.  داشتن هدف

   شما برای هر کاری باید هدف های کوتاه و بلند مدت داشته باشید. باید از خواسته های خود باخبر باشید و برای هر کدام از هدف ها برنامه ریزی داشته باشید. داشتن هدف می تواند به راه شما سرعت ببخشد. وقتی شما هدف های مشخصی داشته باشید خیلی راحت راه هایی که به درد هدف شما نمی خورند را کنار می گذارید.

2.  از منطق خود استفاده کنید

   راه هایی را که انتخاب می کنید باید منطقی، هوشمندانه، متفکرانه و قابل اجرا باشند. شما نمی توانید بدون در نظر گرفتن نتیجه کار راهی را انتخاب و ریسک کنید. هر تصمیمی به اندازه خود درصدی ریسک دارد، که شما باید این ریسک را با توجه به درصد موفقیت در کار انجام دهید.

3. عدم تصمیم گیری و هزینه آن

   وقتی به مرحله سخت می رسیم ترجیح می دهیم واکنشی نشان ندهیم چرا که فکر می کنیم کاری نکردن بهتر از اشتباه کردن است. ممکن است گاهی هزینه تاخیر در تصمیم‌گیری برای ما بدون هزینه باشد، با این حال استدلال می‌کنیم که انجام ندادن هیچ کاری خود یک تصمیم است، یعنی تصمیم برای حفظ وضعیت موجود، اما بهتر است خود را به چالش بکشید و وضعیت فعلی را بررسی کنید.

4.  خودتان را بشناسید

   درهمه افراد یکسری ویژگی هایی وجود دارد که بین همه مشترک است اما تفاوت آنها در مقدارشان است. مثلا فردی در ویژگی رقابتی شدیدی دارد اما در تصمیم گیری صبور است و فردی برعکس در تصمیم گیری غجول است ولی ویژگی رقابتی شدیدی ندارد.

5.  دایره گزینش خود را وسیع کنید

   هرچه گزینه ها بیشتر باشند تنوع انتخاب های ما نیز بیشتر می شود و گزینه های احتمالی شما مهم نیست که چه تعداد باشد.
   توجه داشته باشید گه آخرین انتخاب به معنی بهترین انتخاب نیست.

6.  به دیدگاه خود تکیه نکنید

   شما وقتی فقط از دیدگاه خود به قضیه نگاه کنید خیلی چیزها را از دست می دهید. شما احتیاج دارید که انواع دیدگاه را از نظر عقیده، انگیزه، انتظارات، تجربه ها و… ببینید. قطعا کسی که از دور به صورت بی طرف به قضیه نگاه می کند می تواند نظرات مورد توجهی داشته باشد.

7. از شکست نترسید

   در بسیاری موارد گزینه‌ای امن بهترین گزینه است اما همیشه این طور نیست. زمانی که شما از اشتباه کردن می‌ترسید فرصت‌های یادگیری را از دست می‌دهید. شما به خاطر ترس مایل هستید از تصمیم‌های ریسکی دوری کنید یا هیچ کاری انجام ندهید؛ فقط مگر زمانی که مجبور شوید.

درپایان

با توجه به محدویت های زمانی، مالی ، نبود اطلاعات کافی و قابل اطمینان نمی توان به سادگی بهترین راه حل ممکن را انتخاب کرد و مدیر ناچار است با کمک از تجربیات ؛ قضاوت های ذهنی، مقایسه های محدود و تغییرات تدریجی در تصمیم های قبلی و با اطلاعاتی که در دسترس دارد تصمیم بگیرد و اگر چه شاید تصمیم هایش بهترین نباشد ولی در محدوده امکانات قابل قبول و رضایت بخش به شمار می آید. شما می توانید برای آشنایی با انواع روش های تصمیم گیری به مقاله آشنایی با 11 روش تصمیم گیری سر بزنید.